Köpeklerde Anksiyete ve Kompulsif Bozukluklar
Kompulsif bozukluk, bariz bir amacı veya işlevi olmayan, tekrarlayan, nispeten değişmeyen bir etkinlik veya hareket dizisi ile karakterize edilir. Davranış genellikle normal bakım davranışlarından (örneğin, bakım, yemek yeme ve yürüme) türetilmiş olsa da tekrarlayan davranış, normal davranış işleyişine müdahale eder. Bunun tanımı ise “OKB” veya “Obsesif-Kompulsif Bozukluk” olarak adlandırılır.
En sık gözlemlenen obsesif-kompulsif davranışlar ise, dönme, kuyruk kovalama, kendini yaralama, halüsinasyon görme (sinek ısırma), daire çizme, çitlerde koşma, pika sendromu (toprak, taş veya dışkı gibi gıda dışı maddelere karşı iştah) şeklindedir. Bunların yanında bazı köpekler de saldırganlık potansiyeli gösterir.
Köpeklerin obsesif-kompulsif bozukluklara sahip olma olasılığı herhangi bir yaşa, cinse veya cinsiyetine bağlı değildir. Diğer anksiyete bozukluklarında olduğu gibi, OKB’nin başlangıcı, köpek gelişimsel olarak olgunlaştıkça (genellikle köpeklerde 12 ila 36 aylıkken ortaya çıkması olarak tanımlanır) erken, yaklaşık 12 ila 24 aylıkken başlar. Köpeğinizde takıntılı davranışın erken belirtilerini gözlemliyorsanız tesip edildiği andan itibaren müdahale önemlidir.
Semptomlar ve Tipler
- Kendini yaralama belirtileri – tüylerinde eksilme, derilerinde yara, odak noktası genellikle kuyrukta, ön ayaklarda ve distal ekstremitelerde olur.
- Köpeğin davranışı zamanla yoğunlaşır ve fiziksel kısıtlamayla bile kesintiye uğramaz, sıklığı veya süresi artar ve normal işleyişine müdahale eder.
- Özellikle kuyruk ucundaki tüyler eksikse sık sık kuyruk kovalama gözlemlenir.
- Genç köpeklerde daha yaygın görülebilir, ancak başlangıç, sosyal olgunluk döneminde daha yaygındır; Oyunculuk ya da hareketlilik yaşla birlikte azalır, OKB artar
- Artan motor aktivite ve tekrarlayan davranışlarla ilişkili olabilecek kendi kendine indüklenen yaralanmaları ve kondisyon eksikliğini görebilir.
Nedenler
- Hastalık veya ağrılı fiziksel durum, bir köpeğin endişelerini artırabilir ve bu sorunlara katkıda bulunabilir.
- Dejeneratif (örneğin, yaşlanma ve ilgili sinir sistemi değişiklikleri), anatomik, enfeksiyöz (öncelikle merkezi sinir sistemi [CNS] viral durumları) ve toksik (örneğin, kurşun zehirlenmesi) nedenler belirtilere yol açabilir, ancak anormal davranışların büyük olasılıkla kökleri birincil veya ikincil anormal sinir sistemi kimyasal aktivitesinde
Teşhis
Veterineriniz köpeğiniz üzerinde tam bir fiziki muayene yapacaktır. Semptomların geçmişi, köpeğinizin ailesel çizgisi hakkında sahip olduğunuz herhangi bir bilgi ve davranışı hızlandırmış olabilecek olası olaylar dahil olmak üzere köpeğinizin sağlığının kapsamlı bir geçmişini vermeniz gerekecektir. Veteriner hekiminiz, altta yatan fiziksel nedenleri veya hastalıkları ekarte etmek için bir kan profili, tam kan sayımı, elektrolit paneli ve idrar tahlili isteyecektir.
Tedavi
Tüm fiziksel testler davranışın nedenini doğrulamazsa, bir veteriner davranış uzmanına danışılabilir. Tedavi genellikle ayakta tedavi bazında gerçekleştirilir, ancak köpeğiniz şiddetli kendini yaralama ve kendi kendine yaralanma gösteriyorsa, hastaneye kaldırılması gerekebilir. Anti-anksiyete ilaçları, günlerce veya haftalarca terapi, sürekli izleme, stimülasyon ve bakım gerektirebilecek etkili seviyelere ulaşana kadar köpeğinizin çevreden korunması gerekecektir. Şiddetli vakalarda sedasyon gerekli olabilir.
Veteriner hekiminiz, bir davranış değiştirme programı ile birlikte kaygı önleyici ilaçlar yazacaktır. Mümkünse, davranış başlar başlamaz köpeğinizi videoya almanız faydalı olacaktır. Böylece veterineriniz içi bir model netleşebilir. Bunun yanında kaşıntı ve ağrı/rahatsızlık endişe ile ilişkili olduğundan, kaşıntılı cilt hastalıkları veterineriniz tarafından teşhis edilmelidir.
Davranış değişikliği, köpeğe çeşitli çevresel ortamlarda rahatlamayı ve obsesif-kompulsif olanın yerine sakin, rekabetçi veya istenen bir davranışı değiştirmeyi öğretmeye yönelik olacaktır. Duyarsızlaştırma ve karşı koşullandırma, erken başlatıldığında en etkilidir, bu nedenle, köpeğinizdeki zorlayıcı davranışların farkına varır varmaz bu tekniklere başlamanız çok önemlidir. Eğitim, köpeğe anormal olanla rekabet eden bir davranış sergilemesi için işaret eden sözlü bir ipucu ile birleştirilebilir (örneğin, daire çizmek yerine hastaya gevşemesi ve başı ve boynu yüzüstü uzanmış şekilde uzanması öğretilir). “baş aşağı” komutu verildiğinde yere serilir).
Daha fazla kaygıya yol açabileceği ve davranışı daha kötü hale getirebileceği veya köpeğin daha ketum olmasına yol açabileceği için cezadan kaçınılmalıdır. Bİr yere kapatma veya aşırı fiziksel kısıtlama da kaygının olduğundan daha fazla artmasına neden olur.